Nooit geweten...
Kun je dit niet het beste vlak voor een oliewissel doen? Zodat de opgeloste rommel weer eruit gaat en je daarna met schone olie begint?
Ik denk dat je je over het tijdstip van toedienen in dit geval niet te veel zorgen hoeft te maken. Ten eerste gaat het bij hoorbaar geratel slechts over een geringe hoeveelheid lak van in totaal waarschijnlijk minder dan een afgestreken theelepel. Die is ontstaan over langere tijd, mogelijk mede geholpen door het gebruik van relatief dikke motorolie met een marginale reinigende en vuilopnemende werking. Dan is het toedienen van wat extra detergent die de afzettingen wel weet te bereiken geen probleem.
Volgens de veiligheidsinformatie van de fabrikant bevat het "Fosforodithiozuur, gemengde O, O-bis (2-ethylhexyl en iso-Bu) esters, zinkzouten". Dat laat zich "vertalen" als "organisch oplosmiddel met detergerend en dispergerend vermogen" - ofwel het weekt lakafzetting los en houdt dit in de olie in zweving. De zinkzouten zouden ook nog een zekere werking als anti-oxidant en als anti-slijtage additief kunnen hebben - ook nuttig op plaatsen waar de oliedoorstroming beperkt is.
Aan dergelijke produkten lijkt in de praktijk een zekere behoefte te bestaan bij een minder gelukkige combinatie van motortype, rijomstandigheden en oliekwaliteit. Toen ik mijn destijds 6 jaar oude GS 450h kocht, tikte deze ook lichtelijk. Een blikje van een vergelijkbaar middel verholp de kwaal binnen een paar 100 km rijden en heeft zich sindsdien niet meer voorgedaan. Gebruik van motorolie die aan recente kwaliteitseisen voldoet heeft het ontstaan van het probleem sindsdien weten te voorkomen. Bij een van de jaarlijkse onderhoudsbeurten van mijn auto werd ik gebeld door de Lexus dealer met de vraag of ik het goed vond dat er een dergelijk reinigingsmiddel werd toegevoegd aan de motorolie omdat dat getik zou voorkomen. Om die reden deden ze dat vaker. Op mijn vraag of er was geconstateerd dat er tikkende geluiden waren, was het antwoord "nee". Ik heb hem toen verteld dat het me dan niet nodig leek en dat de daar normaal gebruikte olie kennelijk goed in staat was om alles inwendig voldoende schoon te houden. Sindsdien is het me nooit meer gevraagd - maar de verkoop van dit type product is kennelijk voor een werkplaats een interessant additioneel verdienmodel
Naast het bovengenoemde type additief zijn er producten te koop die in staat worden geacht een volkomen vervuilde motor weer redelijk inwendig schoon te krijgen. De gebruiksinstructie daarvan is geheel anders: in de motor bijvullen, motor onbelast laten draaien tot dat deze op temperatuur is en vervolgens olie en "bagger" aftappen. De bedoeling is dus duidelijk: niet mee te rijden, omdat het gevaar bestaat dat er zeer veel vuil ineens los komt en dan bijvoorbeeld een olieaanzuigzeef of een dunne olieboring verstopt kan raken, met als gevolg mogelijk grote schade. Het gebruik van een dergelijk "paardemiddel" kent dus zeker risico's. Het gaat dan wel over motoren met zo veel inwendige vervuiling dat je die bij wijze van spreken met een plamuurmes weg zou kunnen schrapen.
